ارزیابی آشیتکس و ایمیون بر بهبودی علایم بالینی، هورمون های استرس و بیان ژن اینترلوکین 2 در بیماری تب برفکی گاو

سابقه و هدف: بیماری تب برفکی یک بیماری عفونی و بشدت واگیر دام می‏‏باشد که به لحاظ شدت خسارات اقتصادی یکی از موانع اصلی در تأمین بهداشت و تولید دام و فرآورده‏های دامی‏محسوب می‏گردد. این آزمایش به منظور بررسی اثرات داروهای گیاهی آشیتکس و ایمیون بر بهبود عوارض ناشی از تب برفکی، ‏کاهش هورمونهای استرس و افزایش پاسخ ایمنی در گاوهای بیمار صورت گرفت. مواد و روش‏ها : دراین تحقیق از دو داروی گیاهی آشیتکس و ایمیون به منظور بررسی اثرات آنها بر بهبود عوارض ناشی از تب برفکی، کاهش هورمونهای استرس و افزایش پاسخ ایمنی در گاوهای درگیر تب برفکی به صورت اسپری و خوراکی استفاده شد. داروی آشیتکس مخلوطی از پودر گیاهان دارویی زردچوبه، مرمکی، مازو و شیرین بیان می‏باشد و داروی ایمیون بر پایه گیاه دارویی سرخارگل ساخته شده است. آزمایش بر روی 75 گاو مبتلا به تب برفکی انجام شد. برای به دست آوردن نتایج کاملا عملی و میدانی منطبق با شرایط نگهداری گاوها، هیچگونه تغییری در شرایط نگهداری، از قبیل تغذیه، نور، دما و سایر شرایط ایجاد نشد و فقط به بلوک بندی و توزیع گاوها در باکس‏های آماده شده اکتفا گردید. تیمارها شامل ۱- تیمارسرکه (شاهد)، ۲– تیمار آشیتکس، ۳- تیمار آشیتکس و ایمیون ۴- تیمار سرکه و ایمیون و ۵- تیمار سرکه و آشیتکس بود. همه تیمارها به مدت ده روز اعمال شدند. داروی آشیتکس به صورت اسپری روزانه دوبار هربار 20 میلی لیتر مصرف شد. داروی ایمیون نیز به صورت خوراکی روزانه دوبار، هر بار به مقدار 100 میلی لیتر به حیوان خورانده شد. در ابتدا و انتهای دوره درمان، نمونه خون از ورید گردنی گاوهای بیمار برای بررسی بیان ژن اینترلوکین 2، میزان پاسخ‏های ایمنی، و تغییرات هورمون‏های کورتیزول و کورتیکوسترون اخذ شد. یافته‏ها: تیمار دوم (آشیتکس) به طور معنی‏دار‏ی بهترین عملکرد را بر شرایط ظاهری و سلامت عمومی‏گاوهای مبتلا به تب برفکی داشت. استفاده از داروی گیاهی آشیتکس باعث بهبود شرایط ظاهری و بالینی و همچنین کاهش هورمون‏های درگیر در تنش و افزایش بیان ژن مؤثر در التهاب گاوهای مبتلا به تب برفکی شد. همچنین داروی ایمیون باعث افزایش تولید ایمنوگلوبولینG در گاوهای مبتلا به تب برفکی که قبلاً واکسینه شده بودند گردید و پاسخ ایمنی را افزایش داد. نتیجه‏گیری: ‏ با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از این دو داروی گیاهی به دلیل اثر ترکیبی آنها با همدیگر و برگشت سریعتر حیوان به وضعیت طبیعی و قرار گرفتن در چرخۀ تولید نسبت به سایر تیمارها، در درمان تب برفکی توصیه و پیشنهاد می‏گردد.‏